Czym są SMS o podwyższonej opłacie?
SMS-y o podwyższonej opłacie bazują na czterocyfrowej numeracji zaczynającej się od cyfry siedem oraz pięciocyfrowej numeracji zaczynającej się na dziewięć. Koszt tego SMS-a to wartość od 0,50 PLN + 22% VAT dla numerów 7000-7099 do kilkudziesięciu złotych przy numerach rozpoczynających się cyfrą 9.
1. Czym są SMS o podwyższonej opłacie?
Zgodnie z art. 64 Ustawy Prawo telekomunikacyjne, usługa o podwyższonej opłacie jest usługą telekomunikacyjną z dodatkowym świadczeniem. Usługi o podwyższonej opłacie, czyli SMS Premium, stosowane są w konkursach radiowych i telewizyjnych, przy pobieraniu aplikacji, w głosowaniach (np. w rozrywkowych programach TV, w których wynik jest uzależniony od woli telewidzów) itp.
Rozróżnia się 3 rodzaje SMS o podwyższonej opłacie. W przypadku pierwszych, Premium Rate Pay Per Call, pobierana jest opłata za połączenie w celu uzyskania indywidualnych informacji w formie porad, np. poznaj datę swojej śmierci. Drugi rodzaj, Premium Rate Pay Per Minute opiera się na połączeniach głosowych, w których dzwoniący otrzymuje płatne informacje, np. horoskop wróżki. Ostatnie połączenia realizowane w serwisach typu Call TV dają możliwość bezpośredniej rozmowy z prowadzącym konkurs telewizyjny lub radiowy.
2. Cennik
SMS-y o podwyższonej opłacie bazują na czterocyfrowej numeracji zaczynającej się od cyfry siedem oraz pięciocyfrowej numeracji zaczynającej się na dziewięć. Koszt tego SMS-a to wartość od 0,50 PLN + 22% VAT dla numerów 7000-7099 do kilkudziesięciu złotych przy numerach rozpoczynających się cyfrą 9. Cyfra po siódemce oznacza koszt sms netto. SMS-y wysłane na numery rozpoczynające się od cyfr 70 (np. 7032) kosztują mniej niż 1 zł. Numery rozpoczynające się od cyfr 71 będą kosztować ponad 1zł netto. Możemy się także spotkać z numerami rozpoczynającymi się od cyfry 9. W tym przypadku usługa będzie kosztować ponad 10 zł. Dwie cyfry po dziewiątce to cena SMS-a netto, czyli: 910**(*) - koszt SMS-a wynosi 10 zł plus VAT.
Za wysłanie SMS-a Premium operatorzy pobierają jednakową opłatę dla wszystkich użytkowników telefonów komórkowych, niezależnie od przynależności do sieci konkretnego operatora ani od planu taryfowego abonenta.
3. Problemy
Na rynku pojawia się coraz więcej tego typu aplikacji. Część konkursów jest celowym wprowadzeniem w błąd konsumentów zgodnie z art. 84§2 Kodeksu cywilnego: „błąd uzasadniający przypuszczenie, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej treści”, a część spełnia znamiona oszustwa na podstawie art. 286 § 1 Kodeksu karnego: „Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.”
Najczęściej konsumenci, mimo że nie rejestrowali się wcześniej w żadnych innych konkursach, otrzymują SMS-a o treści: „Wróżka przygotowała specjalnie dla Ciebie horoskop miłosny. Jeśli chcesz go otrzymać wyślij SMS o treść XYZ pod numer 7xxx. Koszt SMS 1,22 zł z VAT. Regulamin konkursu na stronie www…….pl”. Konsumenci decydują się na skorzystanie z usługi w tej cenie bez czytania regulaminu, po czym okazuje się, że znajdowała się w nim klauzula, iż rzeczywista wartość wysłania SMS-a wynosi 25 zł. Podobnie jest w przypadku SMS o treści: „Wygrałeś 100 tys. lub nowiutki samochód. Odpisz BIORĘ na nr xxxx”. Udzielenie odpowiedzi na pierwszą wiadomość napędza lawinę kolejnych SMS-ów, w których konsument musi udzielić informacji o sobie, by otrzymać nagrodę. Koszt tych usług również nie jest znany konsumentowi w chwili podjęcia „gry” i niejednokrotnie obciąża konsumenta rachunkiem na blisko 100 zł.
Przedstawione powyżej sytuacje związane z SMS Premium są jedynie nielicznymi przykładami działania organizatorów konkursów, którzy wykorzystują naiwność i chęć szybkiego wzbogacenia się konsumentów. Są jednak również przykładami nieuczciwej praktyki rynkowej poprzez wprowadzenie w błąd co do ceny nabywanego produktu na podstawie art. 5 ust. 3 pkt 5 Ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym.
Największy jednak problem przy pociągnięciu do odpowiedzialności winnych takich działań stanowi fakt, że szybko zmieniają się właściciele danego konkursu. Nim zdołamy uzbierać dostateczną liczbę zgłoszeń dotyczących danej spółki, by złożyć skargę do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o naruszeniu zbiorowych interesów konsumentów poprzez niezrealizowanie obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji, nieuczciwą bądź wprowadzającą w błąd reklamę lub skierować sprawę do sądu z tytułu odpowiedzialności cywilnej na podstawie art. 12 Ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym odpowiedzialny podmiot zostaje zlikwidowany. W jego miejsce wchodzi nowa, o kolejnej nazwie i nowym numerze KRS z tym, że z tymi samymi wspólnikami co poprzednio.
Federacja Konsumentów nie jest jednak w stanie z cywilnoprawnego punktu widzenia udzielić pomocy konsumentom. Większość z tych konkursów i gier opatrzona jest regulaminem, z którym konsument miał możliwość zapoznać się przed przystąpieniem do gry. Zazwyczaj regulamin umieszczony jest na stronie internetowej organizatora. Niestety jest on jednak dosyć zawiły i rzadko konsumenci są w stanie zrozumieć zasady z niego wynikające.
Ponadto, część spraw kierowana do prokuratury z podejrzeniem popełnienia przestępstwa oszustwa umarzana jest ze względu na znikomą szkodliwość czynu.
4. Co na to prawo telekomunikacyjne?
Z przepisów prawa bezpośrednio wynika obowiązek podawania wraz z numerem usługi telekomunikacyjnej ceny za jednostkę rozliczeniową usługi lub za połączenie ze wskazaniem ceny brutto i nazwy podmiotu realizującego dodatkowe świadczenie. Dodatkowo organizator konkursu ma obowiązek umożliwienia konsumentowi dokonania skutecznej i natychmiastowej rezygnacji z usługi w każdym czasie, w sposób prosty i wolny od opłat. Operator ma obowiązek umożliwienia konsumentowi określenia progu kwotowego, którego nie chce przekroczyć w rachunku. Jeżeli tak się stanie, powinien on zostać o tym natychmiast poinformowany. Na żądanie konsumenta operator powinien również zablokować połączenia wychodzące w celu uniknięcia dodatkowych kosztów. Najbezpieczniej jest w wypadku gdy nie korzysta się z takich usług zablokować całkowicie u własnego operatora, już na etapie podpisywania umowy, połączenia wychodzące na numery o podwyższonej opłacie lub konkretne numery.
Dane podmiotu świadczącego usługi SMS Premium można znaleźć na stronie Urzędu Komunikacji Elektronicznej http://www.uke.gov.pl/tablice/NumerUpo-list.do?execution=e1s1 Właśnie do tego podmiotu należy złożyć reklamację rachunku telefonicznego, żądając zwrotu pieniędzy, które operator naliczył za usługi SMS Premium. Jeśli reklamacja nie okaże się skuteczna, zawiadomienie o podejrzeniu stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów należy zgłosić do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Decyzja Prezesa o nałożeniu na przedsiębiorcę kary pieniężnej za stosowanie praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów jest podstawą do dochodzenia swoich pieniędzy od organizatora konkursu na drodze postępowania cywilnego. W sporządzeniu pozwu może pomóc najbliższy siedziby zamieszkania konsumenta oddział Federacji Konsumentów.
Stanowczo odradzamy konsumentom niepłacenie rachunków telefonicznych wobec swoich Operatorów. Zazwyczaj jest to pierwszy pomysł, który przychodzi konsumentom do głowy. Jednak, jak już wspomnieliśmy powyżej, operator nie ponosi odpowiedzialności za konkursy i zaniechanie zapłaty abonamentu może skutkować wypowiedzeniem umowy z winy abonenta, co w wielu wypadkach wiąże się z koniecznością opłaty ulgi przyznanej w zawartej na okres promocyjny umowie o świadczeniu usług telekomunikacyjnych.
<< Telefon, Internet, telewizja