Produkty eko, bio, organic to to samo?
Robiąc zakupy w sklepach wielkopowierzchniowych i nawet w tych mniejszych sklepikach, coraz częściej możemy zaobserwować wyodrębnione stoiska, regały, a czasami nawet całą alejkę z produktami ekologicznymi. Zielony kolor etykiety, często przezroczyste opakowanie zachęca nas swoim wyglądem do sprawdzenia, co to jest za produkt. Skuszeni etykietą i ładnym wyglądem wkładamy do koszyka ekożywność, robiąc to albo z czystej ciekawości, albo z przekonania o jej korzyściach dla naszego zdrowia i z pełną świadomością o walorach tego produktu.
Czy kupując produkty z oznaczeniem eko, bio, organic wiemy, co chce przekazać nam producent i czym różnią się te produkty ? Większość z nas mogłaby powiedzieć, że produkty eko, bio, organic nie różnią się niczym szczególnym od siebie i są to po prostu synonimy. Po części można przyznać im rację, ale gdy dokładniej przyjrzymy się etykiecie, możemy wywnioskować, że są to produkty, które są korzystne dla naszego zdrowia oraz bezpieczne i przyjazne dla środowiska, ale każde określenie odpowiada za nieco inny obszar.
Eko oznacza środowisko naturalne, przyrodę, a produkt eko - ekologiczny to ogólnie żywność wyprodukowana w sposób najlepszy i najbezpieczniejszy dla środowiska, musi spełniać ściśle określone zasady i być wolna od zanieczyszczeń (pozostałości środków ochrony roślin i hormonów). Oznaczenie produktu odpowiednim certyfikatem oznacza, że przy produkcji żywności nie stosowano nawozów sztucznych i organizmów modyfikowanych genetycznie.
Bio oznacza życie, a produkty bio to takie, które są dobre dla naszego zdrowia, a proces ich wytwarzania zapewnia harmonijny rozwój i utrzymanie równowagi biologicznej otaczającego nas środowiska, czyli życia zwierząt i roślin.
Organic, czyli organiczny pochodzący ze środowiska zwierzęcego lub roślinnego, produkt organic musi zawierać co najmniej 95% składników pochodzenia organicznego, a podczas produkcji muszą być zapewnione standardy, w tym jakość gleby nie może się pogorszyć. Rolnictwo organiczne dba o stan wód i żyzności gleby, stosując np. płodozmian lub inne naturalne metody.
Na etykiecie produktu eko, bio, organic umieszczono logo euroliścia. Oznacza to, że dany artykuł spełnia wymagania ustawy o rolnictwie ekologicznym i posiada certyfikat. Dodatkowym oznaczeniem na etykiecie może być informacja o tym, że opakowanie jest biodegradowalne lub nadaje się do ponownego przetworzenia, czyli recyklingu.
Jak odróżnić produkt ekologiczny od pseudoekologicznego ? Prawidłowo oznakowany produkt ekologiczny musi zawierać:
- unijne logo produkcji ekologicznej, producenci nie mogą wnosić zmian w wyglądzie, kształcie oraz kolorze (dopuszczalne jest używanie logo w kolorach czarno-białych). W polu oznaczenia produkcji ekologicznej zabronione jest umieszczanie dodatkowych informacji np. promocyjnych, reklamowych
- numer identyfikacyjny jednostki certyfikującej, która odpowiada za kontrolę i wydawanie certyfikatów zgodności w zakresie rolnictwa ekologicznego,
- oznaczenie miejsca produkcji nieprzetworzonych produktów rolniczych, czyli surowców, z których wytworzono produkt końcowy, miejsce produkcji może być określone jako : rolnictwo UE, rolnictwo spoza UE lub rolnictwo UE/spoza UE, gdy część surowców wyprodukowano w Unii Europejskiej, a część w kraju trzecim.
Skąd cena produktów ekologicznych ?
- rolnicy nie mogą stosować popularnych, tanich i wydajnych nawozów, które poprawiają jakość, smak i wygląd oraz wielkość roślin. Nawozy muszą być naturalne i znajdują się na liście nawozów dopuszczonych w Polsce do stosowania w rolnictwie ekologicznym, spis takich nawozów znajduje się na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi;
- niedozwolone jest stosowanie preparatów chemicznych ochrony roślin, możliwe jest jedynie odchwaszczanie mechaniczne, które jest czasochłonne i pracochłonne,
- rolnictwo ekologiczne zapewnia dbałość o jakość gleby i dobrostan hodowlanych zwierząt;
- zwierzęta są żywione paszami nie zanieczyszczonymi, wytworzonymi wyłącznie metodami ekologicznymi, odpowiednimi do wieku i stanu zwierząt;
- w hodowli zwierząt należy zapewnić im odpowiednią przestrzeń;
- pomieszczenia, w których są hodowane zwierzęta, muszą być wyposażone w sprzęt, który np. nie powoduje nadmiernego hałasu, monitoruje obieg powietrza, stopień zapylenia, temperaturę, wilgotność powietrza i nieszkodliwe dla zwierząt stężenie gazów.
To tylko część zasad, jakie musi spełniać rolnictwo ekologiczne. Należy nie zapominać, że każde gospodarstwo poddaje się regularnym kontrolom, czy właściwie przestrzega zasad i wymagań rolnictwa ekologicznego, zaczynając od etapu produkcji, przetwarzania i dystrybucji produktów ekologicznych. Każdy produkt ekologiczny, który widzimy na półce sklepowej potrzebował większego nakładu pracy i czasu niż zwykły artykuł spożywczy.
Czy w produktach eko znajdziemy E-dodatki ?
Tak. Dodatki do żywności mogą być stosowane w produktach ekologicznych, ale jest to ścisła lista E-dodatków określona w rozporządzeniu (WE) nr 834/2007, załącznik VIII. Spis dopuszczonych dodatków do żywności określa, jaki środek można zastosować w przetwarzaniu surowców roślinnych, zwierzęcych oraz jaki jest warunek użycia tego dodatku.
Przykładem może być użycie dodatku E551. Jest to dwutlenek krzemu stosowany w przetwarzaniu surowców pochodzenia roślinnego i zapobiegający zbrylaniu się ziół i przypraw.
Co polscy konsumenci myślą o produktach ekologicznych ?
Dla większości Polaków produkty ekologiczne są po prostu za drogie. Tak twierdzi 68 % respondentów, dodatkowo 62 procent badanych chciałoby robić częściej zakupy ekologiczne, lecz cena jest za wysoka i niektórzy nie mogą pozwolić sobie na taki wydatek, gdy zwykły produkt nie ekologiczny jest o połowę tańszy. Gdy decydujemy się za zakup produktów eko, najczęściej wybieramy warzywa i owoce - odpowiada tak 59 % ankietowanych.
Dane pochodzą z raportu agencji badawczej IQS „Bio – szansą rynkową”.
https://www.rp.pl/Rolnictwo/301289907-Ekozywnosc-za-droga-dla-Polakow.html