Kongres Konsument 2015

11 marca 2015 roku odbył się Kongres Konsument 2015, zorganizowany przez Federację Konsumentów. Współorganizatorami były: Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji oraz Polskie Stowarzyszenie Sprzedaży Bezpośredniej. Było to pierwsze tego typu spotkanie różnych środowisk zainteresowanych zarówno rozwojem rynku i polskiej gospodarki, jak i podnoszeniem poziomu ochrony konsumenta. W swoim wystąpieniu, otwierającym Kongres, Adam Jasser, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, wyraził nadzieję, że Kongres wpisze się na stałe w kalendarze wszystkich zainteresowanych ochroną konsumenta, ale również rozwojem rynku zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji i współpracą wszystkich uczestników tego rynku. Kongres stał się forum wymiany wiedzy, doświadczeń i oczekiwań wobec zarówno przepisów prawa, jak i stosowania ich w praktyce przez konsumentów i przedsiębiorców. Było to spotkanie, na którym każdy uczestnik był uprawniony do przedstawienia swoich opinii, pytań, wniosków, a także obaw i zdiagnozowanych problemów. Zawsze staliśmy na stanowisku, że w budowaniu rynku prokonsumenckiego powinni uczestniczyć różni interesariusze – organizacje i instytucje pomagające i edukujące konsumentów, instytucje bezpośrednio nadzorujące rynek oraz  przedsiębiorcy i organizacje reprezentujące ich. Przyjęta formuła Kongresu uwzględniała właśnie takie podejście do ochrony interesów konsumentów. I okazało się ono trafne, bowiem spotkanie różnych środowisk bylo bardzo interesujące dla wszystkich uczestników.  

Od niedawna obowiązują nowe przepisy konsumenckie, stworzyliśmy więc w trakcie Kongresu platformy praktycznej wymiany wiedzy i poglądów na temat funkcjonowania nowych przepisów dziś i oczekiwań w przyszłości. Zorganizowaliśmy sześć sesji warsztatowych, w których wzięli udział wszyscy goście Kongresu.

Warsztat Umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa prowadził mec. Michał Chodkowski, Partner w Kancelarii Łaszczuk i Wspólnicy. Poświęcono go  przede wszystkim zagadnieniom związanym z przekazywaniem konsumentom informacji o kontrakcie, czyli informacjom, o których mowa w art. 12 ust. 1 Ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta. Obowiązki informacyjne, w porównaniu z poprzednio obowiązującymi przepisami, zostały znacząco rozbudowane. Mecenas Chodkowski zwrócił uwagę na fakt, że w wielu przypadkach może budzić wątpliwość zakres i sposób udzielania tych informacji. Rodzi to z jednej strony problem dla przedsiębiorcy, który chciałby prowadzić działalność gospodarczą zgodnie z prawem, tacy przedsiębiorcy są skupieniu w Polskim Stowarzyszeniu Sprzedaży Bezpośredniej, które było współorganizatorem Kongresu. Z drugiej, problem z tym mogą mieć konsumenci. Zwłaszcza ci, którzy wybrali się na pokaz garnków, pościeli lub innych cudownie uzdrawiających wyrobów. Mamy tu bowiem do czynienia często z patologiami, gdy za pomocą socjotechniki namawia się seniorów do drogich zakupów. Uzyskanie stosownego zasobu informacji pozwala na sprawne uwolnienie się od niechcianego kontraktu. Ustawa jednak dopuszcza przekazanie informacji na trwałym nośniku. Mecenas Chodkowski zaznaczył, że wątpliwe jest prawidłowe spełnienie obowiązków informacyjnych wobec seniora poprzez wysłanie e-maila lub wręczenie płyty CD z informacjami.

W trakcie kolejnego warsztatu Umowy zawierane na odległość – zakup towaru w sklepie internetowym, prowadzonego przez Krzysztofa Lehmanna, Głównego Specjalistę w Delegaturze UOKiK w Bydgoszczy, skupiono się na zawieraniu umów przez telefon, a także na procedurze odstępowania od takiej umowy. Przypomnijmy, konsument ma na to 14 dni. Dla stron może być - po takim odstąpieniu - trudne do oszacowania dopuszczalne prawem potrącenie ze zwracanej ceny. Przedsiębiorca może to zrobić, gdy konsument dokona zmian w towarze,  przekraczając dozwolone ramy. Obecnie konsument może przed odstąpieniem od umowy zawartej na odległość zrobić z towarem to, co może zrobić również w tradycyjnym sklepie. Rozpakować rzecz i sprawdzić jej funkcjonowanie w podstawowym zakresie. Przedsiębiorca, żądając odszkodowania za ponadstandardowe użycie, musi udowodnić, że dozwolone ramy zostały przekroczone, a także udowodnić wysokość przysługującego odszkodowania. Z drugiej strony konsument, domagając się zwrotu pieniędzy, ponosi ryzyko wniesienia sprawy do sądu o zapłatę. Jeżeli przegra, bo np. przedsiębiorca dobrze obliczył koszt zmniejszenia wartości rzeczy, poniesie koszty przegranej sprawy.

Warsztat Kontrola przedsiębiorców przez Inspekcję Handlową, prowadzony przez Annę Janiszewską, Dyrektor Departamentu Inspekcji Handlowej UOKiK, oraz Dariusza Łomowskiego, Zastępcę Dyrektora DIH, dotyczył problemów związanych z kontrolami przedsiębiorców i prawidłowym oznaczaniem towarów. Między innymi produktów spożywczych, kosmetyków i  chemii gospodarczej. Wskazano na brak wystarczających norm oznaczania towarów, co stanowi ryzyko dla przedsiębiorców, a także problemy dla konsumentów z uwagi na brak niektórych potrzebnych informacji. Uczestnicy panelu dowiedzieli się, w jakich wypadkach mogą liczyć na pomoc Inspekcji Handlowej, a kiedy wskazany jest kontakt z innymi podmiotami, np. UKE czy URE. Omówiono potrzebę rozbudowy polubownych form rozstrzygania sporów, przedstawiając skuteczność Stałych Polubownych Sądów Konsumenckich.

Kolejną sesję  warsztatową Ochrona danych osobowych w umowach konsumenckich prowadziła Monika Krasińska, Dyrektor Departamentu Orzecznictwa, Legislacji i Skarg w Biurze Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych. Ochrona danych osobowych okazała się zagadnieniem fascynującym i wzbudziła ogromne zainteresowanie uczestników. Żywo dyskutowano na temat wątpliwości związanych na przykład z kserowaniem dowodów osobistych, oddawaniem ich pod zastaw, pozyskiwaniem, przetwarzaniem i archiwizowaniem danych osobowych przez różne podmioty, poczynając od sklepów internetowych, przez operatorów telekomunikacyjnych i banki, aż po hotele, a także na temat przekazywania tych danych innym podmiotom, mi.in. firmom windykacyjnym. Szczególną uwagę poświęcono dobrowolności wyrażania zgody na przetwarzanie danych osobowych oraz możliwości cofnięcia takiej zgody w dowolnym momencie. Ponadto w dyskusji wskazywano, że każdy może raz na pół roku zweryfikować swoje dane u każdego administratora: czy przetwarza on nasze dane, w jakim celu oraz jakim podmiotom je przekazuje. Ważnym wątkiem dyskusji były nowe technologie, dzięki którym pozyskiwanie danych odbywa się automatycznie, a pojedynczy klient jest profilowany, biorąc pod uwagę np. jego zachowanie w Internecie, wyszukiwanie informacji, aktywność zakupową. Pani Dyrektor uczuliła uczestników warsztatu na konieczność zgłaszania nieprawidłowości przy "wymuszaniu" zgody na przetwarzanie danych osobowych, szczególnie  zgody na przekazywanie danych innym podmiotom w celach marketingowych, co ma miejsce przy zawieraniu umów przez Internet. Warto pamiętać, że administrator nie może zbierać wszystkich danych, których sobie zażyczy, a jedynie takie, na które  pozwalają ustawy szczególne, np. Prawo telekomunikacyjne czy bankowe, oraz które są niezbędne dla wykonania konkretnej umowy. Dane osobowe nie mogą być archiwizowane w nieskończoność.

Umowy zawierane na odległość to nie tylko kupowanie towarów, to również korzystanie z usług elektronicznych. Streaming, czyli oglądanie filmów przez Internet w czasie rzeczywistym, pobieranie programów online, kupowanie książek cyfrowych. Warsztat Świadczenie usług drogą elektroniczną i usługi cyfrowe w ustawie o prawach konsumentów poprowadził dr Michał Wyrwiński, radca prawny, Adiunkt w Katedrze Prawa Własności Intelektualnej  Uniwersytetu Jagiellońskiego.  Treści cyfrowe, które nie są dostarczane na trwałym nośniku (np. DVD), zostały szczególnie uregulowane w nowych przepisach. Niestety, nadal nie została rozwiązana kwestia reklamowania takich treści. I tym zagadnieniom poświęcona była ożywiona dyskusja wśród uczestników sesji.

Sesję warsztatową Odpowiedzialność z tytułu rękojmi i gwarancji w nowych przepisach Kodeksu cywilnego prowadziła dr Aneta Wiewiórowska–Domagalska, European Legal Studies Institute (Uniwersytet w Osnabrück). Warsztat poświęcony tym zagadnieniom cieszył się ogromnym zainteresowaniem, tym bardziej że zagadnienia prezentowała współautorka  nowych regulacji, która skupiła się na problemach interpretacyjnych oraz zasadach dochodzenia roszczeń reklamacyjnych. Nowe przepisy opierają się na znanych już rozwiązaniach prawnych, więc może budzić pewną wątpliwość fakt tak dużych obaw przy ich stosowaniu. Uczestnicy warsztatu doszli do wniosku, że podstawą powinna być jednolita interpretacja przepisów oraz konsekwentne prezentowanie ich w poradnictwie prawnych świadczonym przez Rzeczników Konsumentów, Federację Konsumentów i inne instytucje.

Mamy nadzieję, że za rok, na kolejnym Kongresie Konsument 2016, sprawdzimy, co w legislacji, orzecznictwie i w praktyce dotyczącej różnych obszarów rynku działa dobrze, a jakim kwestiom należy poświęcić więcej uwagi ze strony wszystkich uczestników tego rynku.

Podsumowaliśmy różne tematy poruszane w trakcie Kongresu w Panelu Dyskusyjnym, w którym wzięli udział: Dorota Karczewska, Wiceprezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Kamil Pluskwa-Dąbrowski, Prezes Federacji Konsumentów, dr Michał Wyrwiński, Adiunkt w Katedrze Prawa Własności Intelektualnej Uniwersytetu  Jagiellońskiego,   Monika Krasińska, Dyrektor Departamentu Orzecznictwa, Legislacji i Skarg w Biurze Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych oraz wszyscy uczestnicy Kongresu.

Był to bardzo pracowity i niezwykle ciekawy dzień dla wszystkich, którzy na co dzień zainteresowani są  problematyką konsumencką, prawną, rynkową i gospodarczą.

<< Współpracujemy

infotekafundacjafk
Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Cookies. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce internetowej. zamknijzamknij