Prawa konsumenckie chronią wszystkich

Uciekasz przed wojną w Ukrainie? Budujesz nową przyszłość w UE? Ty i Twoja rodzina jesteście chronieni przez unijne prawo ochrony konsumentów przez cały czas Waszego pobytu na terenie Unii. Ten zestaw przepisów zapobiega wprowadzaniu na rynek niebezpiecznych produktów i zapewnia sprawiedliwe traktowanie niezależnie od tego, czy kupuje się ubrania online, energię elektryczną dla domu, czy też podpisuje się umowę na telefon komórkowy. We współpracy z Komisją Europejską przeprowadziliśmy kampanię w całej Polsce, aby upewnić się, że znasz swoje prawa i wiesz, jak z nich korzystać.

Prawa konsumenckie chronią wszystkich i umożliwiają skuteczne działanie w razie problemów.

Unijne prawo konsumenckie Ciebie również obejmuje ochroną, niezależnie od tego, czy kupujesz towary lub usługi online, czy w sklepie stacjonarnym. Prawo to:

Chroni Cię, gdy wydajesz pieniądze.
Umożliwia podejmowanie świadomych decyzji zakupowych.
Zapewnia możliwość podjęcia odpowiednich działań, jeśli coś pójdzie nie tak.

Prawa te obowiązują w całej Unii, więc chronią Cię zarówno przy zakupie w nowym kraju ojczystym, jak i w innym kraju UE.

Poniżej wyszczególniono niektóre kluczowe prawa przysługujące osobom, które niedawno przybyły do UE.

Poznaj swoje prawa

Twoje bezpieczeństwo jest najważniejsze

Bezpieczeństwo produktów jest podstawą ochrony konsumentów. Produkty sprzedawane w UE muszą być bezpieczne, a władze publiczne i producenci dbają o to, by rzeczywiście tak było.

Unijne przepisy określają normy dla rozmaitych produktów, w tym zabawek, artykułów pielęgnacyjnych dla dzieci i artykułów gospodarstwa domowego. Producenci zobowiązują się do przestrzegania tych zasad podczas produkcji, a wielu z nich informuje, że ich produkty są bezpieczne, używając w stosownych przypadkach oznakowania CE. Jeśli coś pójdzie nie tak, władze krajowe mogą zaalarmować unijny system Safety Gate, który jest mechanizmem ostrzegawczym sygnalizującym problem 30 krajom (27 krajom UE oraz Islandii, Liechtensteinowi i Norwegii), aby mogły one szybko podjąć działania w celu ochrony konsumentów.

Twoje prawo do rachunku w banku

Gdy zaczynasz na nowo układać sobie życie, wynajmujesz mieszkanie, kupujesz rzeczy niezbędne dla swojej rodziny, a może nawet pracujesz, dlatego potrzebny Ci jest rachunek bankowy.

Masz prawo otworzyć podstawowy rachunek bankowy w dowolnym kraju UE, niezależnie od tego, w którym kraju UE mieszkasz. Taki rachunek jest powszechnie znany jako rachunek bieżący. Warunki różnią się w zależności od kraju i banku, ale jeśli masz oficjalne pozwolenie na pobyt w kraju UE, nie spotkasz się z odmową.

Przed otwarciem konta bank musi udzielić informacji na temat:

Najważniejszych usług oferowanych w ramach danego rachunku.
Wszystkich opłat z nim związanych.

Twoje prawa jako pasażera

Podczas podróżowania na terenie UE przysługują Ci określone prawa. Upewnij się, że je znasz, aby móc z nich korzystać.

Jeśli podróżujesz samolotem, masz prawo do różnych rodzajów odszkodowania lub pomocy w zależności od tego, czy Twój samolot jest opóźniony czy odwołany oraz od czasu trwania opóźnienia. Więcej informacji znajdziesz na Stronie internetowej UE poświęconej prawom pasażerów linii lotniczych.

Podróż pociągiem? Masz również prawa w przypadku odwołania bądź opóźnienia pociągu lub utraty połączenia. Wysokość odszkodowania waha się od pełnego lub częściowego zwrotu kosztów, do zmiany na późniejsze połączenie. Prawa te mają zastosowanie wyłącznie do podróży na terenie UE. Więcej informacji znajdziesz na unijnej stronie internetowej dotyczącej praw pasażerów w ruchu kolejowym.

Osoby z niepełnosprawnością muszą mieć możliwość podróżowania samolotami, łodziami, autokarami i autobusami, tak jak wszyscy inni. Masz prawo do:

Otrzymania jasnych i przystępnych informacji o podróży i dostępnych udogodnieniach od firmy sprzedającej bilet.
Bezpłatnej pomocy w terminalach i na pokładzie pojazdów.

Jedynym powodem, dla którego przewoźnik może odmówić Ci transportu, jest konstrukcja pojazdu lub rzeczywiste kwestie bezpieczeństwa.

Twoje prawo do sprawiedliwej umowy

Tak wiele z tego, co obecnie kupujemy, zależy od podpisania umowy. Unijne zasady chronią Cię, gdy podpisujesz umowę na wykonanie usługi. Umowy dotyczące takich kwestii jak telefony komórkowe, dostawa energii i ubezpieczenie samochodu muszą:

Być napisane prostym, łatwym do zrozumienia językiem.
Być sprawiedliwe i nie przyznawać większych praw sprzedawcy niż kupującemu (na przykład musisz mieć rozsądny okres wypowiedzenia przed automatycznym odnowieniem umowy).
Przyznawać Ci 14 dni na zmianę zdania i odstąpienie od umowy zawartej przez Internet lub poza lokalem przedsiębiorstwa.
Nie używać wprowadzających w błąd ani mylących postanowień umownych.

Pamiętaj, ubezpieczenie samochodu od odpowiedzialności cywilnej dla osób fizycznych jest w UE obowiązkowe. Ten rodzaj ubezpieczenia chroni inne osoby i pojazdy w razie wypadku. Musisz je wykupić, jeśli kierujesz pojazdem w UE.

Twoje prawo do zwrotu i reklamacji

Coraz więcej osób robi zakupy online. Wszystkim nam zdarzyło się dokonać zakupu, którego później żałowaliśmy. Unijne przepisy dają Ci następujące prawa:

Prawo - w przypadku zakupu online oraz poza lokalem przedsiębiorstwa - do zwrotu produktu w ciągu 14 dni, bez konieczności podania uzasadnienia.
Prawo do co najmniej dwuletniej reklamacji na wypadek, gdyby produkt okazał się wadliwy lub nie działał zgodnie z opisem.

Możesz korzystać z dostępnych już form wsparcia konsumentów:

akcji edukacyjnej skierowanej do uchodźczyń z Ukrainy „Nie bądź niewidzialna” zainaugurowanej w związku z publikacją raportu Federacji Konsumentów prowadzonej w partnerstwie z Fundacją Ukrainka w Polsce – informacje o akcji #Niebadzniewidzialna znajdziesz na stronie https://ukrainkawpolsce.pl/
serwisu centrumkonsumenckie.pl, które jest internetowym narzędziem generującym porady konsumenckie dopasowane do Twojej konkretnej sytuacji – serwis dostępny jest na stronie https://centrumkonsumenckie.pl/

Uzyskaj pomoc

Skontaktuj się z nami online (sekretariat@federacja-konsumentow.org.pl oraz kontakt@prawo-konsumenckie.pl ), jeśli potrzebujesz pomocy. Możesz również skontaktować się z krajową siecią ECC-Net, ( https://konsument.gov.pl/ ) jeśli masz transgraniczny problem związany z Twoimi prawami jako konsumenta.

Dowiedz się więcej o przepisach konsuemnckich w UE

Unijne przepisy o ochronie konsumentów

Solidarność UE z Ukrainą