Makowiec – ciasto tradycyjne – najlepszy jest domowy. Tradycja podaje, że dziewczyny tarły mak na Wigilię, aby rychło wyjść za mąż. Mak w makowcu ze sklepu pewnie nie posiada takiej mocy sprawczej, ale bywa chętnie kupowany. Smakto rzecz gustu. Jedni wolą więcej maku, inni więcej ciasta lub bakalii. Ciężko by było to reklamować. Ale gdy makowiec lub inna żywność jest po prostu popsuta lub niezgodna z opisem, reklamacja jest konieczna.
Prawo jest takie samo dla towarów nieżywnościowych, jak i dla żywności. Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi. Jest to odpowiedzialność 2-letnia, ale gdy żywność oznaczona jest datą trwałości, zwykle będziemy mogli reklamować tylko takie jej wady, które wystąpiły przed upływem terminu.
Jeżeli wada zostanie stwierdzona przed upływem roku od wydania żywności, to sprzedawca będzie musiał wykazać, że żywność nie była już popsuta lub nadpsuta w chwili wydania (często to po prostu chwila zakupu).
Od sprzedawcy będziemy mogli żądać wymiany towaru żywnościowego na nowy, a w niektórych przypadkach także zwrotu pieniędzy. Na przykład wówczas, gdy kupimy makowiec na Wigilię i dzień wcześniej stwierdzimy, że nie nadaje się do podania na stół. Jeżeli w takim przypadku sprzedawca nie będzie miał innego makowca na wymianę, wówczas zwrot pieniędzy będzie jedynym rozwiązaniem. Trudno tu wyobrazić sobie naprawę.
Warto dodać, że od kilku lat obowiązuje rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) NR 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności.
Zasadą jest, że każdemu środkowi spożywczemu przeznaczonemu do dostarczenia konsumentowi finalnemu lub do zakładów żywienia zbiorowego muszą towarzyszyć informacje na temat żywności zgodnie z powyższym rozporządzeniem (art. 6 rozporządzenia). Informacje te nie mogą wprowadzać błąd - muszą być rzetelne, jasne i łatwe do zrozumienia dla konsumenta.
Z pewnymi wyjątkami obowiązkowe jest podanie następujących danych szczegółowych:
a) nazwa żywności,
b) wykaz składników,
c) wszelkie składniki lub substancje pomocnicze,
d) ilość określonych składników lub kategorii składników,
e) ilość netto żywności,
f) data minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia,
g) wszelkie specjalne warunki przechowywania lub warunki użycia,
h) nazwa lub firma i adres podmiotu działającego na rynku spożywczym,
i) kraj lub miejsce pochodzenia w określonych przypadkach,
j) instrukcja użycia w przypadku, gdy w razie braku takiej instrukcji odpowiednie użycie danego środka spożywczego byłoby utrudnione,
k) w odniesieniu do napojów o zawartości alkoholu większej niż 1,2 % objętościowo, rzeczywista zawartość objętościowa alkoholu,
l) informacja o wartości odżywczej.
Obowiązkowe informacje na temat żywności muszą być łatwo dostępne, umieszczone w widocznym miejscu, wyraźnie czytelne oraz, w stosownych przypadkach, nieusuwalne. Nie mogą być w żaden sposób ukryte, zasłonięte, pomniejszone ani przerwane jakimikolwiek innymi nadrukami, ilustracjami czy innym materiałem.
Od 13 grudnia 2016 r. nie będzie już można wprowadzać na rynek środków spożywczych niespełniających wszystkich wymagań rozporządzenia. Wcześniej obowiązywał okres przejściowy.
Niedopełnienie obowiązku oznaczania żywności jest zagrożone karą pieniężną – ewentualną skargę można kierować do właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. 2016, poz. 380 z późn. zm.),
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) NR 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz.U.UE.L.2011.304.18 z późn. zm.).