RAPEX ? unijny system szybkiego powiadamiania o produktach niebezpiecznych

Wraz z przystąpieniem do Unii Europejskiej, Polska weszła do Europejskiego Systemu Szybkiej Wymiany Informacji o Produktach Niebezpiecznych – RAPEX. System ten funkcjonuje w Unii od ponad dwudziestu lat, gromadząc i wymieniając między Państwami Członkowskimi i Komisją Europejską dane o produktach stwarzających zagrożenie dla zdrowia lub życia konsumentów, z wyłączeniem farmaceutyków, urządzeń medycznych oraz żywności i pasz, które objęte są zakresem innych systemów. Podstawę prawną funkcjonowania systemu RAPEX stanowi Dyrektywa 2001/95/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 grudnia 2001 r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (Dz. U. WE Nr L 11/4).W Polsce organem sprawującym nadzór nad ogólnym bezpieczeństwem produktów jest Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. I tak UOKiK wprowadza do rejestru informacje na temat wyrobów uznanych za niebezpieczne oraz środków zaradczych podjętych przez przedsiębiorców. Natomiast Komisja Europejska informuje stronę polską o produktach niosących zagrożenie, występujących na terenie innych państw członkowskich UE. Zadaniem polskich władz jest w takim przypadku skontrolowanie rynku w celu ustalenia, czy dany produkt znajduje się w Polsce i ewentualne wycofanie go, oraz przekazanie takiej informacji do Komisji Europejskiej.
Zgłoszenie produktu do systemu RAPEX oznacza, że został on uznany za niebezpieczny w tym kraju, który dokonał zawiadomienia i nie stwarza to po stronie innych państw obowiązku ani prawa do automatycznego wycofania go z obrotu.
Informacje na temat produktów stwarzających zagrożenie są rozpowszechniane między kompetentnymi w tym zakresie władzami poprzez sieć narodowych punktów kontaktowych (w każdym państwie utworzono jeden punkt). Polski punkt kontaktowy zlokalizowany jest w Departamencie Nadzoru Rynku Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów  [tel: (0-22) 55-60-390, e-mail: rapex@uokik.gov.pl]. Ponieważ informacje o produktach niebezpiecznych są istotne również dla konsumentów, Komisja Europejska od 15 stycznia 2004 r. (tj. od momentu wejścia w życie Dyrektywy 2001/95/EC) publikuje na stronie internetowej poświęconej sprawom konsumenckim (http://europa.eu.int/comm/dgs/health_consumer/dyna/rapex/rapex_en.cfm) aktualizowane co tydzień raporty o produktach stwarzających poważne zagrożenie, które zgłoszono do systemu. W raportach, w odniesieniu do każdego produktu, dostępne są następujące informacje: opis produktu ze wskazaniem zagrożeń, jakie on powoduje, kraj zgłaszający produkt do systemu oraz środki podjęte w odniesieniu do produktu przez kraj dokonujący zgłoszenia. Na stronie internetowej Komisji Europejskiej dostępne są również szczegółowe informacje na temat systemu RAPEX, w tym m.in. wytyczne dotyczące zarządzania systemem, statystyki oraz wykaz wszystkich punktów kontaktowych systemu.